Er zijn meer dan 3000 soorten thee in de wereld en ze zijn allemaal afkomstig van dezelfde plant; Camellia Sinensis. De theesoorten verschillen van uiterlijk, smaak, aroma en gezondheidsvoordelen door variaties in de groeitijd, oogsttijd, het gedeelte van de plant wat gebruikt wordt, en verwerkingsmethode. In dit artikel bespreken we de verschillende soorten thee met de focus op het verschil in verwerkingsmethode. Daarnaast gaan we zowel in op de smaken als de werking voor de gezondheid.
Witte theesoorten
Witte thee is de minst verwerkte thee van alle Chinese theesoorten. Traditioneel gezien komen de plantsoorten die gebruikt worden voor het maken van witte theesoorten uit de Fujian regio in China. Aangezien deze thee gemaakt wordt van jonge, tedere, pas gegroeide bladeren, hebben ze een hoog aminozuur L-Theanine gehalte. Dit stofje werkt zeer goed als anti-stress middel en verbeterd het humeur. Dit aminozuur voegt ook een zijdezachte zoetheid toe aan de kwaliteit van de thee en aan het kalmerende effect die deze theesoort vaak heeft op het menselijk lichaam.
Bladeren voor hoog kwaliteit witte thee worden slechts één keer per jaar geoogst, in een periode van een paar weken tijdens het vroege voorjaar. De bladeren worden op een minimale manier blootgesteld aan oxidatie en ze worden hiernaast ook niet gerold, gestoomd of verhit zoals alle andere theesoorten.
Verwerking: Verse Theebladeren -> Verflensen -> Drogen (luchtgedroogd, zongedroogd of mechanisch gedroogd) -> Witte Thee
Werking: Vermindert risico op kanker, gezond voor het hart, vermindert bloeddruk, versterk tanden en botten.
Groene theesoorten
Groene Thee is duizenden jaren geleden in China ontstaan en is de minst geoxideerde van alle thee varianten. De eerste oogstperiode neemt vaak plaats tussen eind april en begin mei. Hierna volgen nog de tweede oogstperiode (van juni tot en met juli) en een derde oogstperiode die hier direct op aansluit en doorloopt tot begin augustus. Het zijn de bladeren van de allereerste oogst van het jaar die voor thee van de hoogste kwaliteit zorgt. De meerderheid van de Japanse soorten groene thee worden gestoomd, terwijl ze in China vaak verwerkt worden via pan verhitting; Asamushi – licht gestoomd, 30 seconden of minder, Chumushi – traditioneel gestoomd en Fukamushi – diep gestoomd, 90 seconden of meer.
Verwerking: Verse Theebladeren -> Stomen (Japan)/Pan Verhitting (China) ->Vormen -> Drogen -> Groene Thee
Werking: Gewichtsverlies, vermindert kans op kanker, verlaagd cholesterol, onstekingsremmend.
Oolong theesoorten
Oolong is een thee categorie waarvan de bladeren semi-geöxideerd zijn om op deze manier complexe fruitachtige en florale smaken te creëren. Groene thee heeft een oxidatie niveau van nagenoeg 0%, zwarte thee zit dicht tegen de 100% oxidatie aan en oolong thee zit tussen deze waarden in. Normaal gesproken is het oxidatie niveau (de blootstelling van bladeren aan zuurstof wat leidt tot verflensing) tussen de 5% en 60%. Er bestaan een paar oolongs die hier een uitzondering op zijn.
De meest oolongs, helemaal degenen van een goede kwaliteit, maken gebruik van theeplant rassen die exclusief gebruikt worden voor specifieke theesoorten; velen van deze planten worden verbouwd op hoge hoogten. Dit leidt tot een stevigere en betere smaak. Deze thee categorie is vooral populair onder fijnproevers in Zuid China (waar oolong thee is ontstaan) en in Taiwan, waar een groot deel wordt geproduceerd.
Verwerking: Verse Theebladeren -> Verflensen -> Kneuzen -> Gedeeltelijke Oxidatie -> Pan Verhitting/Bakken -> Rollen/Verdraaien -> Drogen -> Roosteren (bij bepaalde theesoorten) -> Oolong Thee
Werking: Antioxidanten, tandversterkend, diabetes, dieet.
Zwarte theesoorten
Zwarte Thee staat in China, het land van herkomst, eigenlijk bekend als Hong Cha ofwel rode thee. Bij het produceren van zwarte theesoorten worden de bladeren niet verhit voordat het oxidatie proces compleet is. Dit resulteert in donkere theebladeren en een koper-rode infusie. Deze verandering van kleur doet zich voor omdat de langdurige oxidatie de polyfenolen (antioxidanten) in de theebladeren verandert. Verse theebladeren zijn rijk aan polyfenolen en hebben daarom een zuiver en groenachtig pigment. Wanneer deze groene polyfenolen oxideren veranderen ze in theeflavin, wat een goud-gelig pigment heeft en wat meer voorkomt in oolongs en witte theesoorten). Bij zwarte thee is de theeflavin stof nog verder geöxideerd, zodat het omgezet wordt tot theerubigin; een stof meer een pigment richting de kleur rood.
Verwerking: Verse Theebladeren -> Verflensen -> Volledige Oxidatie -> Vervormen -> Drogen -> Zwarte Thee
Werking: vermindert risico op Parkinson, cholesterol verlagend, vermindert risico op kanker.
Pu erh theesoorten
Deze gerijpte thee heeft zijn naam verkegen van de stad Pu-erh. Deze Chinese stad in de provincie Yunnan is historisch gezien de plek van handel voor deze theesoort, terwijl het in andere afgelegen plekken werd verbouwd. Net als bij Champagne hoort authentieke pu-erh thee uit de Yunnan regio te komen en vergelijkbaar met wijn heeft het jaartal, de soort, de regio, de aarde, het klimaat etc. invloed op de smaak en de kwaliteit van de thee.
Er bestaan twee soorten pu-erh: Sheng (rauw) waar de thee natuurlijk gerijpt wordt door het 5, 10 of soms meer dan 20 jaar te laten rusten en Shou (rijp) waar de thee via een bewust versnelde methode gerijpt wordt. Via deze manier van rijpen die “wet piling" wordt genoemd kan het proces worden verkort tot slechts zes maanden.
Beide soorten pu-erh beginnen met het uitharden van de groene theebladeren in de zon, die vervolgens smaak en karakter vergaren tijdens het verouderingsproces. In tegenstelling tot witte, groene, zwarte en oolong thee, die een relatief korte houdbaarheidsdatum hebben, kan er meerdere jaren van pu-erh thee genoten worden.
Verwerking: Verse Theebladeren -> Drogen in de zon -> Stomen -> Rollen/Vormen -> Drogen -> Natuurlijk Rijpen/Wet Piling -> Pu-erh Thee
Werking: verbetert spijsvertering, goed voor de lijn, vermindert bloedvetten wat goed is voor het hart.
Kruiden & theesoorten
Kruiden Thee is niet afkomstig van de Camellia Sinesis plant en is om deze reden niet echt een theesoort. Zoals thee, wordt deze drank echter wel klaargemaakt met een infusie van heet water en bladeren. In sommige gevallen komen er echter ook wortelen, stengels, bessen, fruit en andere plantsoorten bij voor. De meeste soorten bevatten geen cafeïne.