Het woord 'thee' verschilt nogal per taal en land. Dit heeft vooral te maken met de verschillen in uitspraak van het woord 'thee' in de Chinese taal en de machtsbalans tussen verschillende regio's in het land door de geschiedenis heen.
3 manieren waarop je ‘thee’ kan uitspreken
China heeft vele etnische groepen, en zij hebben allen een eigen uitspraak.
Noord-China: ‘Cha’
Zuid-China: ‘Tey’ of ‘Ti’
Zuidwest-China: ‘La’
De 6e eeuw: Het begin van de Theehandel
In de 6e eeuw begon China met de handel van thee gedurende de Sui-dynastie. Het Noorden was de meest invloedrijke regio met veel export naar de landen: Japan, Turkije, Rusland, Iran, Portugal en andere Arabische landen. Omdat Noord China thee uitspreekt als 'cha' is het door deze landen ook overgenomen.
Wanneer je het woord thee van het Nederlands naar een van de ander genoemde talen vertaald, zal je zien dat het woord altijd een variatie is op het woord ‘Cha’, bijvoorbeeld ‘Chai’ of ‘Char. Nog meer voorbeelden:
- Russisch: ‘Char’
- Japans: ‘Cha’
- Turks: ‘çay’
16e en 17e eeuw: Thee export naar Europa
Tijdens deze periode schoof de economische activiteit van het Noordelijke- naar het Zuidelijke deel van China. En daar werd thee, ‘tey’ genoemd. De landen met de grootste vraag naar thee waren Engeland, Frankrijk, Nederland, Duitsland, Italië en Spanje. Deze landen gebruiken daarom nu uitspraken die erg lijken op ‘Tey’ of ‘Ti’.
- Frankrijk: Thé
- Nederland: Thee
- Duitsland : Tee
- Italië: tè
- Spanje: té
- Engeland: tea
Zie hieronder hoe verschillende Europese landen het woord 'thee' uitspreken:
Ondanks het feit Spanje en Portugal buurlanden zijn en een zeer overeenkomende taal spreken, spreken ze het woord 'thee' anders uitspreken (Portugal: Chá, Spanje: té). Dit benadrukt de dominantie in de thee-producerende landen in de geschiedenis een grote rol hebben gespeeld.
Uitzonderingen
Sommige Europese landen zoals bijvoorbeeld Polen zijn een uitzondering. Het Poolse woord voor 'thee' komt niet overeen met een van de eerder genoemde uitspraken, maar het komt van het woord 'kruid’ in het Engels (herb): Herbata.
Export naar de Buurlanden van China
In dezelfde periode waren de Dai, Miao en Yi minderheden in het Zuidwesten deel van China ook aan het exporteren naar buurlanden. Omdat sommige etnische minderheden het woord 'thee' als ‘la’ uitspreken, gebruiken deze importlanden hetzelfde woord in hun eigen taal. Gedurende tijd zijn sommige van deze landen toch overgegaan om varieties het woord 'cha' vanuit de Chinese hoofdtaal.